Vì sao tôm hùm đất có thể trở thành 'đại họa' cho nông nghiệp Việt Nam?

Thời gian gần đây loại tôm hùm đất được các thương lái ồ ạt nhập từ Trung Quốc về Việt Nam. Đây là sinh vật xâm lấn hết sức nguy hiểm, đã từng gây hại nghiêm trọng nhiều nơi trên thế giới. Loại tôm này có thể trở thành 'đại họa' cho nông nghiệp Việt Nam.

Tôm càng đỏ – mối nguy hại cho sản xuất nông nghiệp nước ta
Đặc điểm của tôm hùm đất
Tôm hùm đất (hay còn gọi là tôm hùm đỏ, tôm hùm nước ngọt) có tên khoa học là Procambarus clarkia. Loài tôm này đã từng được nuôi thử nghiệm tại tỉnh Phú Thọ năm 2012. Nhưng sau đó các nhà khoa học xác định đây là loài ngoại lai nguy hại nên đã đề nghị không nhân giống phát triển.
Tôm hùm đất có đặc tính bò nhanh, ưa tối, chuyên hoạt động về đêm và thích đào hang. Chúng có thể đào hang trú ẩn sâu từ 1 - 2m và sống được cả ở dưới nước lẫn trên cạn, chịu được nhiệt độ 0 - 37 độ C.

Tôm hùm đất là loài cấm nhập khẩu vào Việt Nam.

Tôm hùm đất là loài sinh vật dễ dàng thích nghi với những môi trường sống khác nhau. Chúng có thể sống ở những vùng nước có độ mặn vừa phải, nồng độ oxy thấp, thậm chí là có thể sống ở những vùng nước bị ô nhiễm. Nếu thiếu ôxy, nước sạch, thức ăn hoặc nước bị ô nhiễm chúng có thể di cư sang nơi khác. Những con tôm đực có thể di cư đến 17 km trong vòng bốn ngày. Vậy nên khả năng tôm hùm đất phát tán ngoài môi trường tự nhiên là rất lớn.
Tôm hùm đất được xem là một động vật ăn tạp và thường đi kiếm ăn vào chiều tối. Thức ăn chủ yếu bao gồm: mùn bã hữu cơ, rau quả, lúa, cỏ, rong, tảo, ấu trùng động vật đáy, động vật thủy sinh. Nhiều loài cá, trứng cá đều là mồi ngon của tôm hùm đất.
Tôm cái đạt 10 – 11 tháng tuổi có thể sinh sản. Chúng thường chỉ đẻ trứng 1 lần trong năm. Với những nơi có thời gian lũ kéo dài có thể sinh sản 2 lần trong năm vào mùa thu và mùa xuân. Một con cái đẻ đến 600 trứng một lần. Trong tự nhiên loài này thường có tuổi thọ từ 2 đến 5 năm
Mối nguy hại của nông nghiệp Việt Nam
Tôm hùm đất được xem là động vật ngoại lai có nguy cơ gây hại mùa màng hơn cả ốc bươu vàng. Loài tôm này có thể tiêu diệt tôm bản địa, là nguồn gây bệnh cho các loài thủy sản nuôi khác và còn phá hại các loại cây trồng dưới nước.
Tôm hùm đất có thể tác động nghiêm trọng đến tôm bản địa thông qua việc cạnh tranh và lây bệnh dịch tôm nuôi. Theo nghiên cứu, tôm hùm đất có thể mang mầm dịch bệnh nấm và virut gây bệnh đốm trắng cũng như một số loài ký sinh trùng gây hại cho tôm nuôi.
Với đôi càng màu to khỏe, chúng có thể cắt ngang thân lúa cứng, ăn tất cả loại búp cây non, thậm chí cả tôm, cá nhỏ. Đây cũng là loài thường xuyên chiếm ưu thế trong môi trường sống. Những loài tôm, cá đặc trưng của Việt Nam có thể biến mất khi tôm hùm đất xâm lấn.
Ngoài ra, tôm hùm đất có khả năng đào hang sâu 1 – 2m nên có khả năng gây sụt lún đất, nhất là các đê, đập và làm xói mòn vùng ven biển. Hiện Trung Quốc vất vả đối phó với nạn tôm hùm đất phát triển dọc sông Trường Giang. 

Tôm hùm đất có khả năng đào hang sâu 1 - 2m, khả năng gây sụt lún đất, đê điều

Trước con tôm hùm đất, nước ta từng đối mặt với các loài sinh vật ngoại lai nguy hiểm như: ốc bươu vàng, sâu róm, cây trinh nữ đầm lầy… Những loài sinh vật ngoại lai này gây ra những ảnh hưởng nặng nề đến sản xuất nông nghiệp ở nước ta. 

Cổng Nông Dân